Et ve et yemekleri Türk mutfağında çok önemli bir yere sahiptir. Hatta olmazsa olmazı da diyebiliriz. Birçok damak tadına göre pişebilen bu yemekler sağlık açısından da oldukça önemlidir.
Türk toplumunda eski çağlardan beri et yemekleri sevilerek yenilmektedir. Özellikle Selçuklu ve Osmanlı İmparatorluğu zamanında ağırlıklı olarak toplumda koyun eti tercih edilmekteydi. Bunun yanı sıra tavuk, keçi, ördek, tavşan gibi hayvanların da etleri tüketilmekteydi. Osmanlı mutfağında tercih edilen etler ile saray mutfağı da farklı lezzetlerle çeşitlenmiştir.
Geçmişten günümüze gelen bu yemeklerin başında köfte, kebap, yahni ve külbastı gelmiştir.
Etin besin değeri oldukça yüksektir. Hayvanın hangi bölümden kullandığına göre ve hayvanın türüne göre de etteki besin değeri farklılık gösterebilir. Protein, çinko, demir ve B vitamini açısından zengin olan et aynı zamanda yağ kaynağıdır. Hayvansal yağ içerdiği için eti sınırlı tüketmeye dikkat etmekte fayda var. Sağlık açısından yemekleri hazırlarken yağ miktarı mümkün olduğunca düşürülmelidir. Eti hazırlarken ve pişirirken şu noktalara dikkat edilebilir:
-Eti yumuşatmak ve onu lezzetlendirmek amacıyla marinasyon işlemi yapılabilir.
-Kıyma içeren ürünler oda sıcaklığında uzun süre hazırlanma işleminde bulunmamalıdır.
-Hazırlanacak olan et zaten yağlıysa, yemeğe ayrıca yağ eklenmemelidir.
-Etin iyi pişirildiğinden emin olunmalıdır.
-Sağlık açısından etler yeterince pişirilmelidir. Sucuk, pastırma gibi yiyecekler çiğ olarak tüketilmemelidir.
-Ateşte pişiriliyorsa, kömür közü ve et arasında ortalama 15-20 cm mesafe bırakılmalıdır. Etleri ateşe çok fazla yaklaştırmamakta fayda var.
-Eğer kimyon, kekik, karabiber gibi baharatlar kullanılacaksa, bunlar ete pişme aşamasında en son eklenip, ocak ondan sonra kapatılmalıdır. Aksi durumda baharatlar da yanabilmektedir.
Türk mutfağının geleneksel yemeklerindendir. Genellikle sulu olarak pişirilen etli yahni yemekleri sakatat, dana, ciğer olarak da tercih edilebilmektedir. Pazı, havuç , soğan gibi farklı sebzelerle de lezzetlendirilerek hazırlanan yahnilerde farklı baharatlara da yer verilebilir. Yahniler , gerek pişirme yöntemiyle gerek içeriğindeki sebzelerle hem sağlıklı hem de besleyicidir.
Köfte, Farsça’da dilimize geçmiş “küfte” kelimesinden gelmektedir. Anlamı ince kıyılmış ettir. Kıyma için eski zamanlarda genellikle koyun eti tercih edilirken, günümüzde dana eti de kullanılmaktadır. Köfteyi soğan, kimyon, biber ya da maydanozla lezzetlendirebilirsiniz. Köfte genellikle ızgarada, tavada ya da sahanda pişirilmektedir. Bunun yanı sıra sulu olarak da pişirilmektedir. Genellikle çocuklar tarafından da sevilerek yenilen köfteleri yemesi de lezzetli ve keyiflidir.
Ülkemizde kebabın yeri ayrıdır. Genellikle dışarıda yemek yiyeceksek çokça tercih edilen kebap yemekleri, sevilen en yemeklerinin başında gelmektedir. Özellikle lavaşla güzel bir ikili olan kebapları Adana ve Urfa kebap olarak sevmeyen yoktur. Kebap pişirilirken genelde yumuşak ve lezzetli olması açısından marine edilmektedir.
Sıklıkla Sorulanlar
Soru: Et ne zaman dondurulmalıdır?
Cevap: İlk olarak etin son tüketim tarihine bakmak gerekiyor. Son tüketim tarihine kadar eti dondurabilirsiniz.
Soru: Et neden mühürlenir?
Cevap: Etteki besin değerinin kaybolmaması için ve etin lezzetini koruması için mühürleme işlemi yapılmaktadır.
Soru: Dondurulmuş et, çözündükten sonra tekrar dondurulabilir mi?
Cevap: Gerek et için gerek diğer gıdalar için bir kere dondurulan gıdanın sonradan tekrar dondurulması sağlık açısından iyi değildir.
Soru: Et tüketiminde dikkat edilmesi gereken en önemli husus nedir?
Cevap: Etin doğru şekilde pişirilmesi dikkat edilmesi gereken en önemli noktadır.