Soslar, yemeklerin lezzetini arttırdığı gibi, görünümünü de zenginleştirir. Yemeklerden ayrı olarak hazırlanan soslar, yemekle uyumlu olduğu takdirde muhteşem bir ikili olur. Burada önemli olan doğru sosun, doğru yemekle birlikte kullanılmasıdır. Kullanılan sosların yeteri kadar kullanılması de önemli olan bir diğer detaydır.
Soslar; yemek, salata, tatlı ve mezelerde sofraları renklendirmektedir. Hatta kahvaltı sofralarında bile kahvaltılık sos ile karşımıza çıkmaktadır. Çikolata sosu, çemen, domates sosu kahvaltı sofralarında en çok sevilen soslar arasındadır.
Her ne kadar yemeğin nasıl pişirildiği önemliyse, birlikte servis edilen sos da o kadar önemlidir. Bazı soslar vardır ki Dünya mutfağının vazgeçilmezler arasındadır. Beşamel, espanyol, domates veleoute sofralarda kullanılan başlıca sos çeşitleri arasındadır. Bu sosların aynı zamanda diğer tuzlu ve tatlı sosların yapılmasında da faydalı olduğu düşünülmektedir. Bu soslar yapılan yemeğin malzemesini kapatmaktadır. Bu noktada en önemli detay yağ ve un karışımıdır. Fransızca’da buna “roux” adı verilmektedir.
Dünya mutfağının önemli sosları arasında bulunan beşamel sos Türkiye’de de çok tercih edilmektedir. Tavuktan, makarnaya hatta brokoliye kadar yaygın bir kullanım alanı bulunmaktadır. Hem et hem sebze yemeklerine yakışan beşamel sos Fransız mutfağının da ana sosları arasındadır.
Genellikle makarnalarda kullanılan domates sosu en basit soslardan sayılabilir. Domates, soğan ve sarımsaktan oluşmaktadır. Mis gibi kokusu ve lezzetiyle yemekleriniz hem göze hem mideye hitap edecek.
Beşamel sosa benzetilse de, Veloute sosta roux yumuşatılmak için sütün yerine tavuk, sebze ya da balık suyu kullanılmaktadır. Mantar sosun, karidesin ve et sosunun temeli de sayıbilir.
Et yemeklerinin en sevilen soslarından olan Espanyol sos; kavrulmuş un, tavuk suyu ve et ile yapılmaktadır. Yemeklerinizi daha lezzetli hale getirecek bu sos gastronominin de baş soslarından biridir.
Köri sos denildiğinde ilk akla gelen pilav tavuk ve et yemekleri olur. Hint mutfağının en sevilen soslarından olan köri sos aynı zamanda antioksidan özelliğe de sahiptir. Köri sos marine soslar için de kullanılabilmektedir.
Barbekü sos özellikle ızgara etlerde ve tavuk yemeklerinin lezzetli detaylarındandır. Farklı tadı ile seveni de oldukça fazladır.
Sıklıkla Sorulanlar
Soru: Dip sos nedir?
Cevap: Çeşitli baharatlarla hazırlanan, kraker, köfte veya cipslerin yanında servis edilen sos türüdür.
Soru: Beşamel sos hazırlamanın püf noktası nedir?
Cevap: Beşamel sos hazırlanırken öncelikle ana malzemelerden olan un ve sütün topak topak olmamasına, sosun kavrulduğu süreye, sütün azar azar eklenmesine ve sütün sıcaklığına dikkat edilmelidir.
Soru: Soslar ne kadar masum? Yemeklerle servis edilen soslar kilo aldırır mı?
Cevap: Yemeklerle birlikte tadacağınız sosları mümkün olduğunca yağı azaltılmış veya yağsız olarak tercih etmenizde fayda var. Böylece kalorisi de daha düşük olacaktır.
Soru: Makarna için ne kadar sos hazırlanmalıdır?
Cevap: Hazırlanan soslar, makarnada kişi başına yarım bardak olacak şekilde hazırlanmalıdır.